Làm rõ mô hình Hội đồng Y khoa, tránh “người kém đánh giá người giỏi”

Tại phiên họp thứ 18 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi).

Nhiều quy định còn chung chung, mù mờ

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho hay tại Kỳ họp thứ 4 vừa qua, Quốc hội và Chính phủ thống nhất chưa xem xét thông qua luật thể hiện sự thận trọng với mong muốn có được dự luật đảm bảo được yêu cầu thực tiễn trước mắt và lâu dài; đồng thời vừa mang tính khả thi, vừa gỡ những khó khăn, vướng mắc cho ngành y tế hiện nay và tạo điều kiện phát triển lâu dài.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh đến giai đoạn này cần rà soát kỹ lưỡng từng điều khoản, không thể bàn chung về chính sách, nguyên tắc, do đó cơ quan thẩm tra cần đọc kỹ từng điều, luận kỹ từng điều.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị rà soát lại quy định về giải thích từ ngữ về "người chịu trách nhiệm chuyên môn của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh là người chịu trách nhiệm trước pháp luật về toàn bộ hoạt động chuyên môn của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh" bởi quy định này còn chung chung, sẽ rất khó thực hiện và sẽ không truy được trách nhiệm.

Chủ tịch Quốc hội gợi ý có nên quy định rõ người chịu trách nghiệm chuyên môn cơ sở khám bệnh, chữa bệnh là ai được không? Là giám đốc hay chủ tịch hội đồng quản lý?

Chủ tịch Quốc hội cũng chỉ rõ định nghĩa về “cập nhật kiến thức y khoa liên tục” trong dự thảo luật vẫn còn mù mờ. Chủ tịch Quốc hội đặt vấn đề “đừng đi lo thay cho cán bộ y tế nâng cao năng lực”, bởi vì bác sĩ, lái xe, kiểm toán viên, phi công không phải tính thâm niên bằng bao nhiêu năm tốt nghiệp mà thực tế được sử dụng khi hành nghề.

Chủ tịch Quốc hội dẫn chứng phi công không nói 20 năm kinh nghiệm mà là bao nhiêu giờ bay. Lái xe cũng không nói thâm niên 30 năm làm nghề lái xe, mà nói là bao nhiêu kilomet cầm vô lăng, bao nhiêu kilomet an toàn. Tương tự, kiểm toán viên phải tự nâng cao năng lực. Bác sĩ ngoại khoa thì phải mổ.

Chủ tịch Quốc hội cho biết nội dung về cập nhật kiến thức y khoa liên tục cũng liên quan đến việc cấp mới, cấp lại chứng chỉ hành nghề, vai trò của quản lý nhà nước, vai trò của tổ chức nghề nghiệp.

Từ kinh nghiệm của Bộ Tài chính, Chủ tịch Quốc hội cho biết trước đây đối với kiểm toán viên Bộ Tài chính làm hết từ tổ chức thi, thành lập hội đồng thi, chấm thi, cấp chứng chỉ… Từ ngày sửa luật đã giao hết cho tổ chức nghề nghiệp, củng cố các tổ chức nghề nghiệp như hiệp hội kế toán, kiểm toán để thực hiện cấp chứng chỉ hành nghề. Chủ tịch Quốc hội cho rằng trong lĩnh vực y tế cũng nên như thế.

Thận trọng trong quy định về chứng chỉ hành nghề

Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ Điều 21 và các Điều từ 28 đến 34 đều liên quan đến vấn đề hành nghề nhưng lại không được xếp cùng nhau.

Cụ thể, Điều 21 quy định về giấy phép hành nghề, thẩm quyền cấp mới, gia hạn. Đến Khoản 2 Điều 23 lại có quy định về việc kiểm tra, đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh do Hội đồng Y khoa quốc gia thực hiện. Đến Điều 24 mới quy định Hội đồng Y khoa quốc gia là gì.

“Bắt đầu từ Điều 21 đang nói đến giấy phép hành nghề, sau đó đến Điều 28 mới quy định thừa nhận giấy phép hành nghề. Điều 29 quy định cấp mới giấy phép hành nghề. Điều 30 quy định cấp lại giấy phép hành nghề. Điều 31 về gia hạn giấy phép hành nghề. Điều 32 về điều chỉnh giấy phép hành nghề. Điều 33 về đình chỉ hành nghề. Điều 34 về thu hồi giấy phép hành nghề”, Chủ tịch Quốc hội nói và cho rằng bố cục như dự thảo liên quan đến nhóm điều luật này chưa hợp lý và đề nghị cần rà soát lại.

Chủ tịch Quốc hội cũng bày tỏ băn khoăn với quy định tại Điều 21 khoản 3 "Giấy phép hành nghề có thời hạn 5 năm kể từ ngày cấp mới, cấp lại, gia hạn và điều chỉnh".

Từ kinh nghiệm trong ngành kế toán, kiểm toán, Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ đã cấp giấy phép là hành nghề vĩnh viễn, trừ trường hợp bị tước giấy phép hành nghề. Ở đây dự thảo luật vừa đưa ra thời hạn lại vừa có chuyện tước giấy phép hành nghề. Điều này không phù hợp về logic và cũng không phù hợp về nghề nghiệp.

Do đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần tiếp tục nghiên cứu, tham khảo thêm kinh nghiệm quốc tế để có giải trình làm rõ. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh việc chữa bệnh cứu người liên quan đến tính mạng, sức khỏe người dân nên phải hết sức kỹ lưỡng, hết sức thận trọng, đồng thời cũng phải đúng quy luật khách quan và phù hợp với thực tiễn Việt Nam cũng như kinh nghiệm quốc tế.

Về việc kiểm tra, đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh do Hội đồng Y khoa quốc gia thực hiện, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý phải quy định rõ địa vị pháp lý của Hội đồng Y khoa quốc gia, làm rõ mô hình, quy định về việc thành lập, ai thành lập…

Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội đề nghị làm rõ vai trò của Hội đồng Y khoa trong việc đánh giá năng lực y bác sĩ. Nếu theo dự thảo luật, các tổ chức xã hội nghề nghiệp sẽ bị loại ra khỏi quy định. Ông cho rằng riêng với việc đánh giá năng lực, hội đồng y khoa chỉ nên làm đầu mối chứ không thể làm tất cả mọi thứ cho hàng chục nghìn y bác sĩ.

“Cần làm rõ trách nhiệm của tổ chức xã hội nghề nghiệp trong việc tham gia đánh giá năng lực thế nào. Trong đánh giá năng lực, tránh trường hợp người kém hơn đánh giá người giỏi hơn, sợ nhất người không hiểu biết đánh giá người hiểu biết”, ông Huệ nói.