Kỳ 1: Mới 14 tuổi đã là Trưởng Ban Cán sự Nông hội, an ninh mật của xã!

Nhiều chi tiết vô lý

Nhómngười bị nghi kê khai gian lậnnày gồm các ông: Huỳnh Văn Long (SN 1949), Phan Văn Phước (SN 1953), Nguyễn Văn Hiền (SN 1952) và Lê Văn Chuyện (SN 1951, đã mất). Trong đó ông Long và ông Hiền được tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng Ba (Quyết định số 3247, ngày 11.12.2014 của Chủ tịch nước); ông Chuyện và ông Phước được tặng thưởng Huy chương Kháng chiến hạng Nhất và hạng Nhì (Quyết định số 2211, ngày 13.12.2012 của Chủ tịch nước). Đối với chế độ chính sách theo Quyết định số 290/2005/QĐ-TTg ngày 8.11.2005 của Thủ tướng Chính phủ (Quyết định 290), các ông Long, Chuyện, Phước đều đã được nhận từ năm 2013.

Trên cơ sở các tài liệu, chứng cứ thu thập được, nhất là đối chiếu nội dung kê khai trong 2 bộ hồ sơ (xét hưởng chế độ 290 và xét thưởng Huân, Huy chương kháng chiến) của các đối tượng, PV phát hiện nhiều chi tiết mâu thuẫn và hết sức vô lý. Điển hình như trường hợp ông Hiền, theo bản tự khai và được một số người xác nhận, từ năm 1966,tức lúc mới 14 tuổi, ông đã là Trưởng Ban Cán sự Nông hội, an ninh mật xã Thới Thạnh (huyện Ô Môn)! 1 năm sau thì được “tổ chức” bố trí vào hàng ngũ địch dưới vỏ bọc “cảnh sát dã chiến”; tháng 4.1971 về xã Thới An lân cận (huyện Ô Môn) tiếp tục làm an ninh mật, cán bộ phong trào đến ngày 30.4.1975.

“Độc đáo” hơn nữa là trường hợp ông Huỳnh Văn Long. Trong 2 bộ hồ sơ khai báo, ông Long có “quá trình công tác” rất đáng ngờ. Cụ thể tại hồ sơ xét thưởng Huân, Huy chương, ông Long khai chi tiết: Từ ngày 15.2.1965 (mới 16 tuổi) đã là Phó Ban Binh vận xã Thới Thạnh; từ 12.12.1971 đến 30.4.1975 là Phó Ban Binh vận, Phó Chi đoàn Thanh niên, Thư ký Ban Chấp hành Hội Phụ nữ xã Thới Thạnh. Trong khi đó, ở hồ sơ 290, ông Long lại khai từ tháng 2.1965 đến 4.1971, khi mới vừa tham gia cách mạng đã là Đội phó Du kích mật xã Thới Thạnh; từ tháng 5.1971 đến tháng 4.1975 làm lực lượng du kích mật ấp Thới Hòa, xã Thới An.

Tiếp xúc với PV, ông Long giãi bày thêm, vào khoảng tháng 4.1974, ông bị địchbắt, tra tấn dã man, bị giam cầm ở Khám lớn Cần Thơ nhưng không khai thác được gì, gia đình phải lo tiền hối lộ ông mới được thả ra, tiếp tục về quê nhà hoạt động cách mạng tới ngày 30.4.1975. Bên cạnh đó, ông Long cũng thừa nhận do trong gia đình có nhiều người thân tham gia lực lượng cảnh sát, quân đội của chế độ Sài Gòn nên ông được cấp “thẻ động viên tại chỗ”, miễn trừ quân dịch, có giá trị hiệu lực đến ngày 31.5.1975.

Ông Lý Hữu Hồ, Chủ tịch UBND huyện Ô Môn (nay là Q.Ô Môn, TP.Cần Thơ) cung cấp thông tin về các trường hợp trục lợi chế độ chính sách ở phường Thới Hòa- Ảnh: Nguyễn Hồng

Trong số những người xác nhận quá trình tham gia hoạt động cho các đối tượng nêu trên, nổi bật có 2 ông: Huỳnh Văn Bồi (SN 1954, được tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng Ba từ năm 1998, tự nhận là Đội trưởng “đội du kích mật” ấp Thới Hòa, xã Thới An khi mới 17 tuổi); và Nguyễn Văn Nghĩa (SN 1934, tự khai năm 1971 là Bí thư Chi bộ xã Thới Thạnh, đầu năm 1972 bị địch bắt). Xác nhận quá trình tham gia hoạt động cho ông Long, tại hồ sơ xét thưởng Huân, Huy chương kháng chiến, ông Nghĩa khẳng định đúng như lời ông Long tự khai. Tuy nhiên đến cuối năm 1971, trước khi bị địch bắt, ông Nghĩa “bàn giao” ông Long lại cho người khác phân công nhiệm vụ, không biết gì.

Thế nhưng ở hồ sơ xét hưởng chế độ 290 của ông Long, thì ông Nghĩa lại xác nhận: Từ tháng 2.1965 đến tháng 4.1971, ông Long là Đội phó Đội “du kích mật” của xã do tôi lãnh đạo, điều hành công tác. Đến tháng 5.1971, tôi được phân công giữ chức Bí thư Chi bộ xã, theo chỉ thị của Huyện ủy, tôi chuyển Long về phối hợp công tác tại Đội Du kích mật ấp Thới Hòa, xã Thới An.

Là người thứ 2 xác nhận cho ông Long được hưởng chế độ 290, ông Huỳnh Văn Bồi cho biết: Tôi tham gia du kích năm 1967 (lúc mới 13 tuổi), đến năm 1971 (17 tuổi) được Bí thư Chi bộ xã Thới An lúc bấy giờ là bà Nguyễn Thị Minh Kha phân công làm Đội trưởng “đội du kích mật” ấp Thới Hòa của xã. Các ông Long, Phước, Hiền, Chuyện cùng 9 người khác đều là lực lượng thuộc “đội du kích mật” do tôi chỉ huy, nhiều người trong đội du kích nhờ tôi xác nhận đã được hưởng chế độ chính sách theo Quyết định 290 và được nhà nước tặng thưởng Huân, Huy chương kháng chiến.

Phản ứng của những người trong cuộc

Bà Nguyễn Thị Minh Kha, Bí thư Chi bộ xã Thới An giai đoạn 1971 - 1974, khẳng định: “Tôi là đầu mối lãnh đạo địa phương thời điểm đó, bí mật nằm vùng ngay tại ấp Thới Hòa. Đây là “vùng trắng” đối với các lực lượng cách mạng, địch kiểm soát hoàn toàn, trên địa bàn không hề có cái gọi là “đội du kích mật” mà chỉ có một số cán bộ nòng cốt gọi là lực lượng mật (không hợp pháp với địch)! Tuy nhiên, trong lực lượng mật của xã cũng không có các ông Long, Bồi, Hiền, Phước, Chuyện”!

Ông Ngô Minh Cừu, nguyên Bí thư Huyện ủy Ô Môn hồi năm 1970, cho biết: “Từ năm 1967, tôi từng chỉ đạo xã Thới An và trực tiếp phân công cán bộ về lãnh đạo các xã trên địa bàn, tôi không nghe báo cáo ở đâu có “đội du kích mật” cả. Đội trưởng mà mới 17 tuổi thì lại càng không có, không thể có chuyện phân công tùy tiện như vậy. Lưu ý, nguyên tắc tổ chức lực lượng du kích bấy giờ là thực hiện tổ 3 người, tránh tập trung nhằm hạn chế khả năng lộ bí mật”.

Ông Ngô Minh Cừu, nguyên Bí thư Huyện ủy Ô Môn năm 1970 - Ảnh: Nguyễn Hồng

Về trường hợp kê khai của ông Long và ông Hiền, ông Nguyễn Thanh Thượng (SN 1939, cán bộ an ninh xã Thới Thạnh từ năm 1965, sau đó là Bí thư Đảng ủy kiêm Chủ tịch UBND xã đến năm 1982) thẳng thắnnói: “Thời điểm đó trong số cán bộ hoạt động trên địa bàn không có ai trẻ tuổi như ông Hiền, chẳng có ai mới 14 tuổi mà lại được giao nhiệm vụ Trưởng Ban Cán sự Nông hội, rồi an ninh nữa, không có ai tên Nguyễn Văn Hiền”.

Ông Thượng cũng khẳng định xã Thới Thạnh lúc đó không có “ban binh vận” mà chỉ có cán bộ binh vận của Khu 9 (đồng chí Sáu Sử) về tăng cường chỉ đạo. “Cán bộ binh vận phải là người từng trải, giàu kinh nghiệm, bản lĩnh chứ mới 16 tuổi như ông Huỳnh Văn Long tự khai thì không thuyết phục. Cán bộ xã lúc ấy không có ông Long!”

Ông Huỳnh Long Thạnh, nguyên Phó bí thư Huyện ủy Ô Môn, nguyên chi ủy viên xã Thới Thạnh (phụ trách công tác xã đội và thanh niên năm 1971 - 1973, sau đó là Bí thư Chi bộ xã) xác nhận cũng không biết ông Huỳnh Văn Long là ai. “Thời chiến cán bộ xã chỉ đếm trên đầu ngón tay, ai tên Huỳnh Văn Long, liên quan đến lĩnh vực phụ trách thì tôi phải biết chứ”, ông Thạnh nói.

Riêng với trường hợp ông Huỳnh Văn Bồi, nhiều nhân chứng khẳng định với chúng tôi, thực chất ông Bồi chỉ xin tham gia Công an TT.Ô Môn (huyện Ô Môn) sau ngày 30.4.1975, sau đó do vi phạm kỷ luật nghiêm trọng nên bị cho thôi việc.

Về phần “nhân chứng” Nguyễn Văn Nghĩa, thì 1 người nguyên là lãnh đạo xã Thới Thạnh cho biết, trước đây ông Nghĩa cũng từng xác nhận cho một số trường hợp trong xã được hưởng chế độ chính sách nhưng không được các cấp cơ sở thông qua, do có dấu hiệu kê khai gian lận!

Ngoài ra, còn những dấu hiệu bất thường liên quan đến việc xét duyệt hưởng chế độ 290 cho ông Long và ông Phước như: UBND P.Thới Hòa không niêm yết công khai để lấy ý kiến cộng đồng trước khi đề nghị đối tượng hưởng chế độ lên Hội đồng Chính sách Q.Ô Môn. Trong cùng 1 hồ sơ nhưng các biên bản đều có nét chữ giống nhau; văn bản xác nhận, đề nghị đối tượng hưởng chế độ không thể hiện mốc thời gian; cán bộ trực tiếp xét duyệt, đề nghị hưởng chế độ chính sách nhưng không nắm rõ quá trình tham gia cách mạng của đối tượng…

Các đối tượng ở phường Thới Hòa mặc dù không trực tiếp tham gia kháng chiến hoặc không có đóng góp gì cho cách mạng nhưng lại được tặng thưởng Huân, Huy chương Kháng chiến và được hưởng chế độ, chính sách theo Quyết định 290 đã khiến dư luận tại địa phương bất bình. Thế nhưng tại các văn bản xác minh ban đầu mới đây, Bộ Chỉ huy Quân sự TP.Cần Thơ và Sở Nội vụ TP.Cần Thơ kết luận việc khen thưởng cho các đối tượng là đúng và phù hợp khiến dư luận càng thêm bức xúc.