Kiên Giang: Báo động tình trạng tự ý chiếm đất bờ kênh cất nhà

Dân tứ xứ tới cất nhà tự phát

Cặp 2 tuyến kênh Cái Tre và Lung Lớn II, thuộc địa bàn xã Bình Trị, H.Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang là dãy nền đất giáp với đường xi măng và lộ nhựa. Tính từ mép kênh qua khỏi đường vào đồng ruộng, rừng tràm hay đầm tôm, còn có thêm dãy nền. Theo ghi nhận, PV thấy 2 bên đường dọc theo kênh Lung Lớn II và Cái Tre mọc nhiều căn nhà. Một số cất bằng cây lợp tôn hơi cũ, người dân vào ở và đã nuôi heo, mua bán tạp hóa hay bán cua biển giống. Một số nhà mới hơn thì chưa có người vào ở. Vài căn khác, người ta đang hì hục dựng lên...

Thoạt đầu, cứ ngỡ đó là những tuyến dân cư mới do Nhà nước quy hoạch. Nhưng thực chất đấy là những dãy nhà… tự phát. Dân tứ xứ vào đây bao chiếm đất và cất nhà chóng vánh. Trong 1 ngày, họ có thể hoàn tất việc dựng 1 căn nhà.

Ông Nguyễn Văn Nghiệp (67 tuổi, ngụ khóm Bình Đức 5, P.Bình Đức, TP.Long Xuyên, tỉnh An Giang) cho biết vào năm 2011 ông mua hơn 110 công đất nuôi trồng thủy sản tại ấp Song Chinh, xã Bình Trị và được cấp giấy chính thức. Kể từ đó vợ chồng ông vào cất nhà, cải tạo và sử dụng đất. Bỗng dưng tháng 2.2017, vợ chồng ông Nguyễn Văn Nút, bà Nguyễn Thị Kim Hoa (ngụ ấp Song Chinh, xã Bình Trị, H.Kiên Lương) ngang nhiên đem vật liệu đến cất nhà trên đất ông đang canh tác.

Ông Nghiệp gửi đơn trình báo đến xã Bình Trị nhưng không được giải quyết dứt điểm. Theo ông Nghiệp, vào tháng 7.2019, xuất hiện 2 máy Kobe vào ủi phá, hủy hoại đám cây bạch đàn của ông trồng, rồi san phẳng thành nền. Họ ngang nhiên dỡ bỏ căn nhà do ông cất.

Đất của vợ chồng ông Nghiệp bị chiếm cất nhà san sát - Ảnh: Tô Văn

Ông Trần Minh Sang - Trưởng phòng TN-MT H.Kiên Lương cho biết: “Phần đất của ông Nghiệp bị vợ chồng bà Hoa bao chiếm thì ông Nghiệp cần gửi đơn yêu cầu xử lý vi phạm hành chính đến UBND xã Bình Trị, để được xử lý theo quy định mới. Trước đây ông Nghiệp có gửi đơn mà khi xã mời thì không tới, và quy định cũ chưa xử lý theo quy trình này được”.

Chính quyền cũng thấy mệt khi xử lý

Theo hồ sơ mà PV thu thập được, ngoài chuyện đất của hộ ông Nghiệp công nhiên bị chiếm đoạt thì ngay cả đất của Nhà nước cũng bị bao chiếm tràn lan ở xã Bình Trị, H.Kiên Lương. Vào năm 2000 và 2002, Nhà nước tổ chức thực hiện dự án đào kênh Lung Lớn II và kênh Cái Tre. Tổng diện tích thu hồi là 37.993,5m² (trong đó có dính phần 70.000m² do Nông trường Bình Sơn 1 thuộc Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Kiên Giang quản lý và giao khoán cho ông Huỳnh Tùng Nam và Trần Trung Của).

Trước đó, sau khi nhận khoán, ông Nam và ông Của thỏa thuận để ông Huỳnh Văn Sơn (ngụ ấp Song Chinh, xã Bình Trị) trồng tràm, khi khai thác thì chia lợi nhuận. Phần đất nằm trong dự án đào 2 tuyến kênh trên đã được Nhà nước bồi thường vật kiến trúc xong cho ông Nam và ông Của bởi theo quy định thì họ không được bồi thường về đất.

Sau khi đào kênh Cái Tre và Lung Lớn II, diện tích đất nhận giao khoán của ông Của bị thu hồi toàn bộ và ông Nam thì còn 27.852m². Ông Nam tiếp tục giao cho ông Sơn chăm sóc tràm. Quá trình sử dụng ông Sơn chiếm thêm 8.877,54m² đất bờ kênh.

Đến năm 2015, chính quyền lại cho giải phóng mặt bằng nạo vét tuyến kênh Lung Lớn II (đoạn từ kênh Cái Tre đến kênh Sao Mai) tại xã Bình Trị. Khi đó ông Sơn đứng ra kê khai 5.416,79m² nằm trong diện tích 8.877,54m² đất bờ kênh. Ông Sơn được bồi thường tiền hoa màu, vật kiến trúc cùng chi phí di chuyển tổng cộng 30.589.691 đồng, không bồi thường đất!

Ông Sơn khiếu nại, yêu cầu UBND H.Kiên Lương bồi thường quyền sử dụng của 5.416,79m² đất bờ kênh. UBND H.Kiên Lương đã ra quyết định bác. Ngày 2.10.2017, UBND tỉnh Kiên Giang cũng ban hành quyết định bác nội dung khiếu nại của ông Sơn bởi 5.416,79m² đất trên thuộc phạm vi bờ kênh Lung Lớn II và kênh Cái Tre do Nhà nước quản lý, không được bồi thường hay hỗ trợ về đất.

Trình bày với cơ quan chức năng, ông Huỳnh Văn Sơn cho biết nguồn gốc đất mà ông khiếu nại là của những người được Nông trường Bình Sơn 1 giao khoán. Ông Sơn còn thừa nhận trong toàn bộ khu đất đang đề nghị chính quyền giải quyết, ông đã bán và tặng cho gần 400 hộ dân để cất nhà. Chủ yếu là đất bờ kênh Lung Lớn II và kênh Cái Tre.

“Việc bao chiếm đất bờ kênh Cái Tre và Lung Lớn II cất nhà xuất hiện từ khoảng tháng 9.2019, do ông Huỳnh Văn Sơn cầm đầu. Ông Sơn kích động, lôi kéo và xúi dục dân nghèo chiếm đất. Trước đây người dân cũng có tự bao chiếm nhưng xã xử lý chưa dứt điểm. Vì vậy, Huyện ủy và UBND huyện đã chỉ đạo phải xử lý nghiêm.

Đến nay đã có nhiều trường hợp bị xử phạt vi phạm hành chính và tiến tới sẽ cưỡng chế tháo dỡ toàn bộ. Qua tuyên truyền của chính quyền thì số người nghe theo ông Sơn chiếm đất giảm từ khoảng 200 (năm 2019) còn khoảng 40 hộ. Nhưng đến thời điểm này họ liều lĩnh hơn. Xử lý tình trạng này mấy năm nay nên anh em chúng tôi rất mệt”, ông Trần Minh Sang, Trưởng phòng TN-MT H.Kiên Lương ngán ngẩm.

Tô Văn