Học giả Trung Quốc tin Donald Trump sẽ đưa Mỹ thành 'bá chủ Biển Đông'

Đảm bảo "kiểm soát tuyệt đối" Biển Đông là chính sách mấu chốt của Mỹ trong chiến lược quân sự của nước này tại châu Á-Thái Bình Dương, theo báo cáo công khai đầu tiên đánh giá về sự hiện diện của quân đội Mỹ trong khu vực do giới học giả Trung Quốc soạn thảo vừa được công bố ngày 25.11.

Ông Ngô Sĩ Tồn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quốc gia Trung Quốc về Biển Đông, một cơ quan chính sách có ảnh hưởng ở Hải Nam, nhấn mạnh rằng Mỹ sẽ không có bất cứ thay đổi chính sách nào về vấn đề Biển Đông dưới thời Tổng thống Donald Trump.

Dù Tổng thống mới đắc cử của Mỹ Donald Trump hiếm khi nhắc đến Biển Đông trong suốt chiến dịch tranh cử, nhưng cam kết bảo vệ tự do hàng hải trên Biển Đông và bảo vệ các nước đồng minh trong khu vực của Mỹ sẽ không thay đổi, ông Ngô nói với Reuters.

Thay vì nhắc đến Biển Đông, vốn là vấn đề không sát sườn với đại đa số dân Trung Quốc, ông Trump tập trung vào quan hệ kinh tế giữa Washington với Bắc Kinh, gọi Trung Quốc là nước thao túng tiền tệ và dọa áp đặt thuế nhập khẩu với hàng hóa từ Trung Quốc.

Nếu căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc tại Biển Đông bùng phát, có thể kéo theo sự gia tăng phát triển của quân đội Trung Quốc, ông Ngô nói thêm.

Trung Quốc lâu nay tuyên bố chủ quyền với gần như toàn bộ diện tích Biển Đông bằng yêu sách "đường chín đoạn", chồng lên lãnh thổ hợp pháp của nhiều nước trong khu vực Đông Nam Á.

Mỹ gần đây thường xuyên thực hiện những cuộc tuần tra "tự do hàng hải" trên Biển Đông, một động thái có thể chọc giận Bắc Kinh và dẫn đến xung đột giữa hai cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới.

"Từ quan điểm của Mỹ, hoạt động xây dựng quy mô lớn của Trung Quốc tại Biển Đông, xác nhận nghi ngờ của họ rằng Trung Quốc đang cố xây dựng chiến lược chống tiếp cận, chống xâm nhập khu vực (A2/AD)", báo cáo cho biết.

Ông Zhu Feng, Giám đốc Trung tâm về Biển Đông tại Đại học Nam Kinh cho rằng ông Trump có nhiều khả năng "tiếp tục hơn là thay đổi" chính sách quân sự tại châu Á-Thái Bình Dương của Mỹ. Ông Trump có thể sẽ không dùng cụm từ "tái cân bằng" khu vực như người tiền nhiệm Obama nhưng sẽ duy trì hầu hết các chính sách hiện nay.

Hai học giả trên đều nhất trí cho rằngdưới thời Tổng thống Trump nước Mỹ sẽ tăng chi tiêu quân sự cho khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Mỹ tăng chi tiêu quân sự đồng nghĩa với việc Trung Quốc cũng sẽ gia tăng ngân sách chi tiêu quốc phòng trên khu vực Biển Đông.Tăng cường sức mạnh quân sự tại Biển Đôngcó thể dẫn đến nguy cơ vô tình va chạm, tạo ra xung đột nghiêm trọng trong khu vực.

Ông Zhu nói rằng quyết định công khai báo cáo nhận xét về tình hình trên Biển Đông không có nghĩa Trung Quốc "đang chuẩn bị cho chiến tranh" với Mỹ mà thực ra muốn tránh một "cuộc đua vũ trang" giữa Bắc Kinh và Washington.