Hoàn tất đàm phán, TPP 11 ký kết vào tháng 3.2018

Ông Motegi, Bộ trưởng Phục hồi Kinh tế của Nhật Bản, cho hay Hiệp định mới có tên gọi là Hiệp định Toàn diện và Tiến bộ Đối tác xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) hay hoặc TPP 11, sẽ được ký tại Chile vào ngày 8.3. Một khi hiệp định được kí kết, nó sẽ có hiệu lực sau khi quốc hội của 6 quốc gia thành viên phê chuẩn.

Hãng tin Kyodo trích dẫn một nguồn tin của Nhật Bản cho hay, các quan chức thương mại từ 11 quốc gia đã họp tại Tokyo để cố gắng giải quyết các rạn nứt, trong đó có sự cương quyết của Canada về bảo vệ các ngành văn hoá như phim ảnh, truyền hình và âm nhạc.

Theo CPTPP, 22 điều khoản trong TPP gốc sẽ bị phong tỏa - từ 20 theo thỏa thuận của các nhà đàm phán vào tháng 11 năm ngoái. Hầu hết đều thuộc về sở hữu trí tuệ, với những điều khoản mới liên quan đến việc tự do hóa các doanh nghiệp nhà nước của Malaysia và ngành than của Brunei.

Theo thỏa thuận cuối cùng, việc tự do hóa các doanh nghiệp nhà nước của Malaysia, dịch vụ và đầu tư ở Brunei đã được đưa vào danh sách những quy định sẽ bị đóng băng từ thỏa thuận ban đầu, trong khi điều khoản về bảo vệ ngành văn hoá ở Canada và quyền lao động ở Việt Nam được tách riêng.

Nhật Bản đang vận động rất mạnh để bảo vệ hiệp định sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump rút Mỹ ra khỏi hiện định lịch sử ban đầu có 12 thành viên này hồi năm ngoái. Thủ tướng Shinzo Abe và Malcolm Turnbull hứa tại Tokyo tuần trước về "cam kết cá nhân" ký kết thỏa thuận vào tháng Ba. Nhật Bản hy vọng TPP 11 sẽ được phê chuẩn vào năm 2019 và lấy đó làm cơ sở đề mời Mỹ trở lại và mở rộng qua các nước khác.

Cuộc họp tại Đà Nẵng vào tháng 11/2017 đã quyết định đổi tên TPP thành CPTPP. Các bộ trưởng cũng thống nhất giữ nguyên những nội dung TPP cũ nhưng cho phép các nước tạm hoãn một số nội dung để “bảo đảm lợi ích chung, tính đến trình độ của từng nước”.

Mới đây, theo Financial Times, Anh đã tổ chức nhiều cuộc bàn thảo phi chính thức về việc tham gia Hiệp định này nhằm kích thích xuất khẩu sau khi rời liên minh châu Âu EU (Brexit).

Hiệp định TPP sửa đổi chiếm 12,9% tổng sản phẩm quốc nội của thế giới và 14,9% thương mại toàn cầu. Hiệp định TPP ban đầu với 12 thành viên đã kết thúc đàm phán vào năm 2016. Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump rút Mỹ ra khỏi thỏa thuận ngay sau khi ông nhậm chức khiến cho tiến trình đàm phán từng gặp khó khăn.