Hàng tồn tăng cao, TP.HCM tìm cách giải cứu cảng Cát Lái

Cảng Cát Lái ngưng nhận nhiều loại hàng

Theo Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn, sau 3 tuần thực hiện giãn cách theo chỉ thị 16, sản lượng container xuất nhập tàu, sản lượng cotainer giao nhận bãi, số lượt xe ra, vào cảng giao nhận container liên tục giảm so với cùng kỳ khi chưa giãn cách. Việc này kéo theo dung lượng tồn bãi cảng Cát Lái tăng cao.

Cụ thể, tổng tồn tại cảng Cát Lái đến thời điểm này là 106.717 TEU (1 TEU= 1 container 20 feet, bình quân trọng lượng khoảng 15 tấn), chiếm 86% dung lượng bãi. Cảng Cát Lái lo ngại hàng nhập tồn lâu ngày sẽ ảnh hưởng đến sản xuất.

Hiện nay, hàng nhập tồn tại cảng này cũng có 50.872 teu, chiếm 95% dung lượng thiết kế. Đặc biệt, cảng Cát Lái còn có 6.544 TEU hàng tồn trên 90 ngày. Cảng đã xin cơ chế chuyển đi lưu trữ ở các cơ sở khác nhưng chưa được Hải quan đồng ý. Hàng xuất có 30.000 TEU chiếm 76% dung lượng thiết kế.

Dự kiến 2 tuần tới, tổng tồn bãi tại cảng Cát Lái tăng khoảng 5% lên mức 115.000 TEU, chiếm khoảng 91% dung lượng thiết kế. Trong đó, sản lượng nhập tồn bãi sẽ tăng khoảng 5% lên mức 53.500 TEU(chiếm 100% dung lượng thiết kế hàng nhập). Hàng xuất sẽ vẫn duy trì tồn như hiện nay chiếm 76% dung lượng thiết kế.

Với đặc thù hoạt động của cảng Cát Lái là thường xuyên trong tình trạng gần như tối đa công suất, nên chỉ cần hàng hóa chậm luân chuyển, tồn bãi tăng cao, cảng Cát Lái phải tạm thời ngưng tiếp nhận tàu, tình trạng này đã từng xảy ra tại các cảng của Mỹ, châu Âu, Trung Quốc trong đợt cao điểm dịch.

Cục Hải quan TP.HCM cũng cho biết tại khu vực phía Nam, hiện tại, nhiều doanh nghiệp không hoạt động sản xuất được và đã tạm dừng hoạt động do không thể thực hiện được 3 tại chỗ theo quy định của UBND một số tỉnh, thành phố như Đồng Nai, Bình Dương, TP.HCM... Điều này dẫn đến tình trạng hàng hóa tồn đọng tại một số cảng biển. Việc lưu thông hàng hóa tại cảng Cát Lái giảm mạnh, khiến lượng hàng tồn tại cảng này tăng cao.

Để tránh nguy cơ bị gián đoạn hoạt động, Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn đã yêu cầu cảng Cát Lái tạm ngưng tiếp nhận hàng nhập của những doanh nghiệp, khách hàng đang ngừng sản xuất. Doanh nghiệp này khuyến khích các chuyến tàu vào cảng chỉ nhận hàng xuất, tạm ngưng tiếp nhận hàng lạnh trung chuyển rút ruột sang container đến hết ngày 16.8.

Cảng Cát Lái tạm ngưng tiếp nhận hàng chiếm dung lượng bãi lớn, như hàng siêu trường, siêu trọng, hàng dự án, hàng quá khổ, quá tải… từ ngày 5.8 cho đến khi có thông báo mới.

Nhiều giải pháp cứu cảng Cát Lái

Trước thực trạng tồn đọng hàng hóa tại cảng Cát Lái do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, ngày 2.8, ông Đinh Ngọc Thắng, Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM cho biết cơ quan này đã báo cáo Tổng cục Hải quan và đề xuất hàng hóa có cảng đích là Cát Lái đề nghị được vận chuyển về các địa điểm thông quan trung gian trước khi làm thủ tục thông quan, được thực hiện bằng hình thức vận chuyển độc lập hoặc bằng biên bản bàn giao giấy giữa các Cục. Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện có một số vướng mắc khách quan.

Cụ thể, Điều 50, Thông tư số 38/2015/TT-BTC được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư số 39/2018/TT-BTC ngày 20.4.2018 có quy định các trường hợp mở tờ khai vận chuyển kết hợp và trường hợp mở tờ khai vận chuyển độc lập. Do vậy, các địa điểm thông quan trung gian không thể hiện trên vận đơn nên không có cơ sở để vận chuyển hàng hóa chưa làm thủ tục hải quan từ cảng Cát Lái về các địa điểm trung gian theo đề nghị của doanh nghiệp…

Trước tình hình đó, Cục Hải quan TP.HCM đề xuất Tổng cục Hải quan kiến nghị cơ quan có thẩm quyền cho phép Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn được vận chuyển hàng tồn đọng quá 90 ngày từ cảng Cát Lái về cảng Tân Cảng Hiệp Phước để lưu giữ và chờ làm thủ tục để giảm tải cho cảng Cát Lái.

Đồng thời, cơ quan này kiến nghị cho phép Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn thuê các cảng thuộc địa bàn của TP.HCM (cảng SP-ITC, cảng Vict, cảng Lotus, cảng Tân Thuận...) để lưu giữ hàng hóa nhằm giảm tải cho cảng Cát Lái trong thời gian dịch bệnh COVID-19 phức tạp tại khu vực phía Nam.

Ngoài ra, cơ quan này kiến nghị cho phép Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn được lưu giữ tạm thời hàng hóa nhập khẩu tại cảng dỡ hàng là Cảng Cái Mép để chờ làm thủ tục vận chuyển độc lập về cảng đích là cảng Cát Lái mà không xử phạt vi phạm hành chính quá thời hạn làm thủ tục hải quan khi doanh nghiệp đăng ký tờ khai.