Đức thúc đẩy EU có lập trường cứng rắn hơn với Trung Quốc

Đức đã tiếp quản vị trí chủ tịch luân phiên của EU trong nửa cuối năm nay. Berlin đã vạch ra các hoạch định chính sách trong nhiệm kỳ chủ tịch EU trong một tài liệu dự thảo mà hãng tin Reuters đã được xem vào ngày 15.6, thay thế cho một dự thảo được biên soạn vào tháng 3.

Tài liệu được sửa đổi dài 24 trang với nhiều yếu tố mới, trong đó nêu: “Chúng ta muốn phát triển hợp tác với Trung Quốc và hợp tác có qua có lại nhiều hơn trong tất cả các lĩnh vực chính sách”. Động thái này có liên quan đến các khiếu nại của các công ty Đức rằng họ không có quyền tiếp cận vào thị trường Trung Quốc như các công ty Trung Quốc có được ở Đức.

“Chính sách về Trung Quốc của tất cả các tổ chức trong EU và các quốc gia thành viên cần được thống nhất và cân bằng và được định hướng theo lợi ích và giá trị chung lâu dài của khối”, tài liệu dự thảo 24 trang nêu rõ.

Từ “giá trị” đã bị bỏ qua trong dự thảo trước đó và việc đưa từ “giá trị” vào văn bản dự thảo lần này có thể cho thấy sự nhấn mạnh vào các vấn đề như dân chủ, nhân quyền và tự trị ở Hồng Kông. Đức cho biết hồi đầu tháng này, hội nghị thượng đỉnh giữa Trung Quốc và EU dự kiến diễn ra vào tháng 9 tại Leipzig, Đức, sẽ bị hoãn do đại dịch COVID-19.

Tài liệu trên cũng đề cập đến “Mỹ là đối tác chính sách đối ngoại và an ninh thân cận nhất bên ngoài EU”. Liên minh châu Âu được cho đang lên kế hoạch thiết lập một cuộc đối thoại song phương với Mỹ nhằm bàn cách đối phó với "sự quyết đoán ngày càng tăng" của Trung Quốc.

Phát biểu với báo giới sau một cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 15.6, Cao ủy EU về đối ngoại Josep Borrell cho biết: "Tôi đã đề xuất xúc tiến một cuộc đối thoại song phương riêng biệt, tập trung vào Trung Quốc và các thách thức mà hành động và tham vọng của Bắc Kinh tạo ra cho chúng tôi - Mỹ và EU".

Vị lãnh đạo chính sách đối ngoại EU đưa ra đề xuất trên chỉ vài ngày trước hội nghị thượng đỉnh EU - Trung Quốc, trong bối cảnh Bắc Kinh thiếu cam kết mở rộng tiếp cận thị trường và tạo ra sân chơi công bằng cho các doanh nghiệp châu Âu ở đại lục.

Ý tưởng của ông Borrell đã khiến một số nhà quan sát ngoại giao ngạc nhiên, vì trước đó một ngày quan chức ngoại giao số 1 của EU nói rằng mối quan hệ EU - Trung Quốc phức tạp ở nhiều khía cạnh, nhưng sẽ không đối đầu một cách có hệ thống. Ngoài ra ông cũng loại trừ khả năng về một liên minh xuyên Đại Tây Dương chống lại Trung Quốc.

“Căng thẳng Mỹ - Trung đã trở thành trục xoay chính trị, khiến áp lực chọn phe gia tăng. Song EU chọn cách của riêng mình để đối đầu với mọi thách thức”, ông tuyên bố và cho biết khối EU sẽ giảm thái độ đối đầu với Trung Quốc cũng như không đứng về phe nào trong cuộc đối đầu, đồng thời cho rằng đường lối ngoại giao của châu Âu tập trung vào đa phương và hợp tác.

Hoàng Vũ (theo SCMP, Epoch Times)