Đào thoát khỏi mê cung Kỳ 2 - Đến lúc từ bỏ niềm tin cũ và tìm một số niềm tin mới

Mọi niềm tin đều tệ cả

Bắt đầu buổi thảo luận, Brooke nói: “Tôi từng làm việc với một vị sếp không may mắn. Khi tôi mới tốt nghiệp trường báo chí, tôi đến làm việc tại một tòa soạn tỉnh. Không ai thuyết phục được tờ báo này mở rộng hoạt động trên mạng. Ông ấy tin rằng báo giấy mới thu được lợi nhuận, ngay cả khi những đối tác lớn nhất của chúng tôi đều chuyển sang quảng cáo trên mạng. Dù càng lúc càng nhiều độc giả rời bỏ chúng tôi để chuyển sang báo mạng, nhưng ông ấy vẫn quả quyết rằng chúng tôi sẽ lại phất lên. Và chỉ một năm sau khi tôi vào làm, tờ báo phá sản”.

- Họ đã không tìm được đường ra khỏi Mê Cung - Alex thì thầm.

Thầy Dennis nói:

- Niềm tin rất quyền năng. Chỉ cần một niềm tin cố chấp cũng có thể kéo đổ cả một doanh nghiệp. Người ta tin rằng ngày trước mọi sự thế nào thì về sau sẽ vẫn như thế, nhưng điều đó chẳng bao giờ đúng.

- Mọi người ạ, Mark Twain đã nói “Điều khiến ta gặp rắc rối không phải là điều ta không biết, mà chính là điều ta nghĩ mình biết nhưng hóa ra lại không đúng”. - Ben lên tiếng.

Cả lớp lại cười ầm lên. Thầy Dennis cười nói:

- Ông ấy nói đúng đấy. Một ví dụ khác nhé. Trong chuyến ra khơi đầu tiên của tàu Titanic vào năm 1912, mọi người đều nhận xét về con tàu đó bằng một câu: “Con tàu không thể chìm.” Đó là điều mọi người đều tin. Vì họ tin như thế nên họ bỏ qua việc chuẩn bị đủ số bè cứu hộ. Thế nên hơn một ngàn năm trăm người phải ra đi, chỉ vì một ý nghĩ mà mọi người cho là thật.

Cả lớp đều lặng đi trong phút chốc. Mia lên tiếng:

- Sao tôi cảm thấy như mọi niềm tin đều tệ cả. Chúng đều là những ý kiến hạn hẹp đưa chúng ta vào rắc rối. Nhưng không phải vậy đúng không? Ngay cả Ù Lì cũng tìm được một số niềm tin có ích mà?

- Đúng vậy. - Thầy Dennis đáp. - Mọi niềm tin đều cần được phân tích. Mấu chốt ở đây là ta cần nhận ra chúng và thử thách chúng, thay vì gạt chúng sang một bên. Một số niềm tin sẽ ngăn ta phát triển đến mức tối ưu. Thậm chí chúng có thể chia rẽ ta. Nhưng một số khác lại là những sự thực quyền năng, chắp cánh cho ta và đẩy ta tiến tới ngay cả trong những thời khắc khó khăn nhất.

- Ví dụ như Ù Lì tin rằng Hy Vọng là người bạn tốt. Hoặc như niềm tin của chúng ta vào con cái mình. Hoặc vào bản thân mình. Niềm tin rằng ta tồn tại là có lý do, rằng ta có giá trị đặc biệt đối với thế giới.

- Nhưng tất cả những thứ khác đều thay đổi! - Ben kêu lên.

- Phải. - Thầy Dennis mỉm cười. - Và đó là lý do Ù Lì mắc kẹt. Tình hình thay đổi, thế giới xoay chuyển, và những thứ hôm qua là đúng bỗng hôm nay không đúng nữa. Công ty băng đĩa Blockbuster Video đã chắc chắn rằng thế giới sẽ xem phim bằng băng video mãi mãi. Công ty Polaroid đã quả quyết rằng mọi người sẽ luôn chụp hình bằng những tấm phim vuông. Và các hiệu sách đầu những năm 1990 tin rằng các hiệu sách online sẽ chẳng bao giờ làm nên trò trống gì. Tất cả bọn họ đều xây dựng tương lai từ những niềm tin hóa ra là sai lầm. Và điều đó đã khiến họ thất bại. Hệt như Titanic.

Thầy Dennis đồng ý. Rồi thầy nhìn quanh phòng và nhận thấy cậu bạn trẻ ở hàng cuối vẫn lặng thinh, mày cau lại.

- Tim? - Thầy gọi. - Bạn muốn chia sẻ gì không?

Sao không thử tin khác đi…

- Vâng, chắc là có. Thực ra về công việc thì không có gì, nhưng em có chút vấn đề cá nhân. Hồi đầu năm nay em phát hiện ba mẹ em ly hôn. Thực ra là đã ly hôn rồi. Họ là nền móng bất biến của cả cuộc đời em. Họ là thứ duy nhất chắc chắn. Vậy mà họ bỏ cuộc. Em vẫn yêu họ nhưng bây giờ em hơi ghét họ. Em không thể chấp nhận nổi điều họ làm. Nếu vậy cả tuổi thơ của em là gì, là một sự dối trá à?

- Tim à, - thầy Dennis nói, - con người luôn thay đổi mà.

Tim lắc đầu:

- Không phải theo cách như thế. Họ nói họ đã cố hết sức. Họ nói đây là quyết định đúng đắn với họ, và thời gian sẽ giúp em chấp nhận. Em không thể tin được điều đó.

Thầy Dennis ngừng lại một chút rồi nói:

- Sao bạn không thử... tin khác đi?

- Đó không phải là cách niềm tin vận hành! - Tim buột miệng. Cả phòng im phăng phắc, rồi Tim nói tiếp - Chà, đó chính là điều Ù Lì đã nói nhỉ.

Cậu cười nhẹ và nhìn thầy. Thầy Dennis nhún vai và cười đáp lại:

- Ừ, đại khái là thế.

- Vậy ý thầy là gì? - Tim nói. - Là họ đã quyết định đúng à? Nếu họ vẫn ở bên nhau và cùng giải quyết mọi việc thì lại không tốt hơn ư?

Thầy Dennis lắc đầu:

- Tôi không đủ thẩm quyền để nói về việc đó. Nhưng khi bàn về niềm tin, tôi muốn nhắc lại câu hỏi của Ù Lì: “Điều bạn tin giúp bạn phát triển hay kéo bạn thụt lùi?”. Điều bạn tin có giúp bạn thoát khỏi Mê Cung không, hay chỉ khiến bạn chạy vòng vòng một chỗ? Tim ạ, bạn hãy nhớ, thay đổi cách nghĩ không thay đổi con người ta.

Tim ngước lên và chạm phải ánh mắt của thầy Dennis. Cậu từ từ gật đầu:

- Vâng. Em sẽ suy ngẫm về điều đó - Cậu ngừng lại một chút rồi nói thêm - Có thể em sẽ bò thử qua đường hầm của Ù Lì xem ngoài kia có thứ gì tỏa sáng không.

Thầy Dennis cười tươi:

- Tuyệt lắm, Tim ạ.

Rồi thầy ngước lên: “Tuần trước, chúng ta đã bàn về sự bối rối đến từ việc nhiều thay đổi xảy ra cùng một lúc. Tuy tôi không nhớ nguyên văn, nhưng một vài bạn đã hỏi một câu hỏi rất hay: “Phải bắt đầu từ đâu?”.

Thầy nhìn quanh phòng và gọi: “Bạn Alex”. Alex sững lại một lúc lâu để suy nghĩ, rồi cậu từ từ lên tiếng:

- Theo tôi thì ta bắt đầu từ chính mình. Tôi đã quá tập trung vào vấn đề, vào sự thay đổi trong lĩnh vực tôi làm, vào việc điều đó khó tiếp nhận, khó theo kịp thế nào. Tôi không biết tiếp theo mình phải làm gì. Nếu có thể, tôi sẽ di chuyển cùng miếng Pho Mát. Đó cũng là điều Ù Lì đã cố làm đúng không? Lang thang khắp Mê Cung, cố gắng tìm giải pháp. Nhưng nơi cậu ấy nên bắt đầu không nằm trong Mê Cung mà nó nằm trong đầu cậu ấy. Khi nghe tới câu “rời khỏi Mê Cung”, tôi chợt vỡ ra. Mê Cung của tôi không phải là công việc hay công ty, hay thậm chí là lĩnh vực làm việc, mà nó là cách tiếp cận vấn đề của tôi. Tôi nghĩ cái Mê Cung tôi cần thoát ra chính là cách suy nghĩ của mình.

- Có lẽ đã đến lúc từ bỏ một số niềm tin cũ - Brooke nói - Và tìm một số niềm tin mới!

- Nói hay lắm. - Thầy Dennis cười. - Khi ta cho phép mình tin, cả một thế giới tiềm năng mới sẽ mở cửa đón ta. Và điều đó quả thực rất tuyệt vời. Vâng, và tới đây thì buổi thảo luận của chúng ta đã kết thúc. Cảm ơn các bạn đã tham gia. Tôi chúc các bạn những điều tuyệt vời nhất trong công việc và cuộc sống. Và tôi xin tổng kết bằng điều này: Nếu các bạn cảm thấy mình đã học được gì từ câu chuyện nhỏ này, tôi mong các bạn sẽ... chia sẻ cùng người khác.

Theo Đào thoát khỏi mê cung – First News