Đài Loan đang rất bực tức sau khi giới chức Kenya trục xuất nhiều công dân Đài Loan nhưng không phải trục xuất về vùng lãnh thổ này mà lại đưa họ về Trung Quốc đại lục.
Một nhóm người Đài Loan đã bị chính quyền Kenya dùng vũ lực, bao gồm cảlựu đạn hơi cay và súng trường, để ép lên máy bay trục xuất về Trung Quốc đại lục.
Theo một đoạn video được phát tán trên mạng, khi còn bị nhốt trong nhà giam tại Kenya, một trong những người Đài Loan đã la lớn rằng “chúng tôi là người Đài Loan”. Tuy vậy, điều này là vô ích khi chính phủ Kenya vẫn quyết định trục xuất họ về Trung Quốc.Vụ việc này đã khiến giới chức Đài Loan nổi giận. Họcáo buộc rằng Kenya vi phạm luật pháp quốc tế và cố gắng làm vui lòng Trung Quốc bằng việc không công nhận Đài Loan.
Theo đánh giá của tờ New York Times, những vụ như vậy sẽ còn tái diễn trong tương lai, khi mà Trung Quốc đang đổngày càng nhiều khoản đầu tư vào lục địa này và các nước châu Phi như Kenya, Zambia hay Nam Phi phải lấy lòng Trung Quốc để nhận được các khoản tiền này.
Nhiều nhà phân tích cũng cho biết, đối với chính phủ các nước châu Phi, các khoản tài trợ của Trung Quốc quả thực là “chỉ có trong mơ”. Không giống như các khoản tài trợ của các quốc gia phương Tây, cường quốc châu Á nàytrong các khoản viện trợ hay đầu tư đều không kèm theo điều kiện yêu cầu các chính phủ nhận viện trợ hay đầu tưphải mở rộng dân chủ hay nhân quyền gì cả.
Riêng tại Kenya, trong những năm gần đây, các khoản tiền cũng như nhân công từ Trung Quốc đã ồ ạt tràn vào đất nước này, giúp Kenya có thể xây được các tuyến đường cao tốc, đường sắt và cả sân bay. Trung Quốc thậm chí còn giúp chính phủ Kenya tăng cường an ninh quốc gia bằng nhiều biện pháp như lắp đặt thiết bị nghe trộm. Chính áp lực từ Trung Quốc tại Kenya đã khiến quốc gia châu Phi này tiến hành trục xuất hàng chục công dân Đài Loan về Trung Quốc đại lục.
Hiện tại, hai phía Đài Loan và Kenya đều đưa ra các thông tin khác nhau về số người Đài Loan đã bị trục xuất về Trung Quốccũng như thời gian trục xuất họ. Theo các quan chức Đài Loan tại thành phố Đài Bắc, đã có 8 người Đài Loan bị ép lên máy bay đưa về đại lục vào ngày 8.4 và 38 người khác đã bị trục xuất trước đó vào ngày 5.4; trong khi đó phía Kenya cho biết họ đã trục xuất 8 người vào ngày 4.4 và 16 người vào ngày 5.4.
Ông Mwenda Njoka, người phát ngôn của Bộ Nội vụ Kenya, cho biết, hầu hết những người Đài Loan bị trục xuất đều bị tình nghi là tội phạm mạng hoặc có tham gia vào các hoạt động phạm tội khác.Cũng theo ông Njoka, mặc dù nhiều người trong số các nghi phạm đã được thanhưng vì vi phạm chính sách thị thực của Kenya nên họ cũng phải bị trục xuất. Ông Njoka còn khẳng định chính phủ Kenya đã làm đúng luật khi “trục xuất họ về với đất nước của mình”.
Phản pháo lại cáo buộc từ phía Đài Loan, ông Njoka cho rằng phía Đài Loan đang cố gắng gây bất đồng giữa Kenya và Trung Quốc, và “đây là tranh chấp giữa họ (Đài Loan và Trung Quốc đại lục) chứ không phải của chúng tôi”.
Antonio C. S. Chen, quan chức phụ tráchTây Á và châu Phi sự vụthuộc Bộ Ngoại giao Đài Loan, mới đây đã lên tiếng yêu cầu Trung Quốc đại lục trao trả các công dân Đài Loan nhưng yêu cầu này đã bị từ chối.
Hiện vẫn chưa rõ vì sao phía Trung Quốc đại lục vẫn giữ các đối tượng này mà không trả về Đài Loan, nhưng hiện có nhiều đồn đoán cho rằng những đối tượng ngườiĐài Loan nàydính líu đến một vụ gian lận viễn thông để lừa tiền mà cảnh sát Trung Quốc vừa phá tại tỉnh Chiết Giang nên phải giữ lại đểđiều tra. Tuy nhiên, chính quyền Bắc Kinh đã cam kết sẽ cho phép người nhà cũng như quan chức Đài Loan đến thăm những đối tượng này.
Vào ngày 12.4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên tiếng cám ơn Kenya vì đã tôn trọng nguyên tắc “một Trung Quốc” của nước này.“Duy trì nguyên tắc “một Trung Quốc” là điều kiện tiên quyết và cơ sở quan trọng để các nước trên thế giới phát triển quan hệ với Trung Quốc”, người phát ngôn này cho biết.
Kenya không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan và luôn xem vùng lãnh thổ này là một phần lãnh thổ thuộc Trung Quốc.
Theo New York Times, vụ trục xuất này đã tạo ra thách thức cho quan hệ giữa Trung Quốc đại lục và Đài Loan trong bối cảnh chính quyền Đài Loan đang trong giai đoạn chuyển giao quyền lực từ ông Mã Anh Cửu thuộc Quốc dân đảng sang cho bà Thái Anh Văn thuộc đảng Dân tiến.
Theo ôngAndrew Hsia, Chủ tịch Ủy ban sự vụ Trung Quốc đại lục,“việc đại lục từ chối trao trả ngay lập tức những công dân Đài Loan đã làm tổn hại mối quan hệ tin tưởng lẫn nhau mà hai bên đã cố gắng xây dựng trong 8 năm qua”.
Cẩm Bình (theo New York Times)