Dù phản đối chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, dự thảo Cương lĩnh đảng Dân chủ mới đây cho thấy đảng này vẫn sẽ tập trung vào việc "đối đầu Trung Quốc", nhưng cách thức sẽ khác biệt với chính quyền của Tổng thống thuộc đảng Cộng hòa - Donald Trump.
Trong kỳ đại hội đảng toàn quốc tổ chức trực tuyến tuần này, đảng Dân chủ đã đề cử ông Joe Biden làm ứng viên chính thức trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 tới, đồng thời thảo luận một cương lĩnh dài 90 trang thể hiện quan điểm của đảng cũng như chính sách mà ông Biden sẽ thực hiện nếu đắc cử.
Lưỡng đảng Mỹ hiện đang chia rẽ hơn bao giờ hết về các vấn đề như công bằng xã hội và triển vọng kinh tế đất nước.Tuy nhiên khi nói đến Trung Quốc, cương lĩnh của đảng Dân chủ không hề nhân nhượng với Bắc Kinh.
Bản dự thảo cương lĩnh sẽ được các đại biểu tham dự đại hội đảng Dân chủ thông qua tuần này, chứa đựng những nội dung có phần tương tự với những thông điệp mà ông Trump từng sử dụng nhằm vào Trung Quốc, nhưng cũng nhấn mạnh cuộc chiến thương mại ông Trump khơi xướng cách đây 2 năm đã làm suy yếu kinh tế Mỹ.
“Dự thảo cương lĩnh của đảng Dân chủ chỉ trích cách chính quyền Trump đối phó với Bắc Kinh trong tất cả lĩnh vực: thương mại, nhân quyền, an ninh quốc gia, y tế cộng đồng...", Allen Carlson, giám đốc chương trình nghiên cứu Trung Quốc và châu Á - Thái Bình Dương của Đại học Cornell, cho biết.
Theo ông Carlson,"Điều thú vị, nó hầu như không tách rời một nhận định chủ chốt của Đảng Cộng hòa về Trung Quốc: đó là một đất nước mà sự trỗi dậy dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình đem tới một thách thức lớn cho Mỹ".
Cương lĩnh của đảng Dân chủ cũng kêu gọi thiết lập một "mặt trận đoàn kết" với các đồng minh của Washington như một chiến lược hiệu quả hơn trước Bắc Kinh. Điều này đi ngược lại phong cách đối đầu mà ông Trump đã lựa chọn với tất cả các đối tác thương mại chủ chốt của Mỹ trong khi leo thang căng thẳng với Trung Quốc.
"Đại dịch COVID-19 cho thấy những rủi ro của việc phụ thuộc quá nhiều vào chuỗi cung ứng toàn cầu, người lao động và người tiêu dùng đã hoang mang vì các nhà máy đóng cửa do phong tỏa và tình trạng thiếu hụt hàng hóa. Nó cũng khiến công tác phản ứng y tế công cộng của chúng ta trở nên khó khăn hơn…
Chính quyền Trump đã nhiều lần thất bại trong việc truyền tải cho công nhân Mỹ vấn đề quan trọng này, đồng thời ủng hộ cho các lợi ích của tập đoàn thay vì giới công nhân và khởi xướng một cuộc chiến thương mại mà họ không có kế hoạch để chiến thắng – từ đó tạo ra những khó khăn không thể tin được cho nông dân, nhà sản xuất, công nhân và người tiêu dùng Mỹ", dự thảo cương lĩnh có đoạn viết.
Ngoài ra, văn kiện của đảng Dân chủ cũng cáo buộc chính sách thuế và thương mại của ông Trump gây ra tình trạng mất việc làm và cam kết sẽ làm việc với các đồng minh để khắc phục thiệt hại này. Đây cũng là một điểm khác biệt trong chương trình nghị sự của ông Biden với đối thủ khác với Trump.
"Chúng tôi sẽ loại bỏ các chính sách thuế và thương mại của ông Trump vốn khuyến khích các tập đoàn lớn chuyển ra nước ngoài và tránh trả phần thuế của họ. Chúng tô sẽ hành động ngay lập tức để sửa chữa những thiệt hại mà các chính sách liều lĩnh của Tổng thống Trump gây ra cho nông dân Mỹ bằng cách làm việc với các đồng minh để đứng lên chống lại Trung Quốc và đàm phán từ vị thế tốt nhất”, bản dự thảo khẳng định.
Bên cạnh đó, dự thảo cương lĩnh cũng cho thấy nếu ông Biden đắc cử, lập trường của chính quyền ông về vấn đề Hồng Kông và Tân Cương sẽ không nhiều thay đổi so với chính quyền Trump khi tiếp tục thực thi Đạo luật Nhân quyền và Dân chủ Hồng Kông và Đạo luật Chính sách Nhân quyền Duy Ngô Nhĩ mà Washington đã sử dụng để trừng phạt các quan chức Hồng Kông, bao gồm Trưởng đặc khu Lâm Trịnh Nguyệt Nga (Carrie Lam) và các quan chức Trung Quốc đại lục như Bí thư đảng ủy khu tự trị Tân Cương Trần Toàn Quốc.
“Chúng tôi sẽ thực thi đầy đủ Đạo luật Nhân quyền và Dân chủ Hồng Kông, bao gồm cả việc xử phạt các quan chức, tổ chức tài chính, công ty và cá nhân chịu trách nhiệm về việc làm suy giảm quyền tự trị của Hồng Kông. Ngoài ra, chúng tôi sẽ tập hợp thế giới lại với nhau để lên án việc giam giữ hơn 1 triệu người Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số khác trong các trại cải tạo ở Trung Quốc, sử dụng các công cụ do Đạo luật Chính sách Nhân quyền Duy Ngô Nhĩ cung cấp”, cương lĩnh của đảng Dân chủ nhấn mạnh.
Theo ông Carlson, nếu Biden đắc cử, chính sách dưới thời cựu Phó Tổng thống Mỹ vẫn sẽ hướng tới mục tiêu cứng rắn với Trung Quốc. "Biden sẽ làm dịu đi cách tiếp cận với Trung Quốc nếu ông ấy đắc cử, nhưng ở mức độ không đáng kể. Về phương diện chính trị và lợi ích quốc gia Mỹ, ông Biden không thể giảm cứng rắn với Trung Quốc ".
"Nhưng trái ngược với ông Trump, không cần bàn cãi chính sách của Biden sẽ mạch lạc, toàn diện hơn và là sản phẩm của quá trình hoạch định chính sách thông thường. Và trên thực tế, đều này có thể đặt ra nhiều vấn đề cho Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hơn những gì ông ấy đang phải đối mặt” Carlson nhận định.
Hoàng Giang (theo SCMP)