Cuộc chiến tại Ukraine đang bước vào giai đoạn mới, với sự gia tăng sử dụng UAV và tên lửa tầm xa làm công cụ chính trong chiến lược của cả hai bên.
Xung đột giữa Nga và Ukraine tiếp tục leo thang trong tuần qua, đánh dấu bằng cuộc tấn công dữ dội từ Nga với số lượng máy bay không người lái (UAV) kỷ lục và các cuộc đáp trả bằng tên lửa tầm xa của Ukraine. Cuộc chiến không chỉ thay đổi cách thức tác chiến mà còn làm gia tăng nguy cơ đối đầu quốc tế khi cả hai bên không ngừng đẩy xung đột lên một nấc thang mới.
Nga tăng cường tấn công bằng UAV và tên lửa
Đêm 26.11, Nga đã triển khai 188 UAV tấn công vào 17 khu vực trên khắp Ukraine, khiến đây trở thành cuộc tấn công sử dụng UAV lớn nhất trong lịch sử cuộc chiến này. Theo không quân Ukraine, phần lớn các UAV đã bị bắn hạ, nhưng một số vẫn kịp gây ra thiệt hại đáng kể cho cơ sở hạ tầng quan trọng, đặc biệt là mạng lưới điện tại Ternopil, miền tây Ukraine. Cảnh báo không kích tại Kyiv kéo dài hơn 7 giờ, tạo ra không khí căng thẳng trong dân cư.
Các nhà phân tích nhận định Nga đang tận dụng UAV không chỉ để phá hủy hạ tầng, mà còn nhằm làm suy yếu tinh thần kháng cự của Ukraine. Tổng thống Volodymyr Zelensky chỉ trích Nga lách các lệnh trừng phạt quốc tế để tiếp tục duy trì nguồn cung cấp UAV, nhấn mạnh rằng 85% linh kiện trong các UAV do Nga sử dụng có nguồn gốc từ nước ngoài. Ông kêu gọi các quốc gia siết chặt hơn nữa lệnh trừng phạt để ngăn chặn dòng chảy công nghệ này.
Ukraine phản công
Không chịu lép vế, Ukraine đã lần đầu tiên sử dụng tên lửa ATACMS do Mỹ cung cấp để tấn công sâu vào khu vực Kursk. Đợt tấn công vào ngày 23 và 25.11 đã nhắm vào một khẩu đội phòng không và căn cứ không quân Kursk-Vostochny. Theo Bộ Quốc phòng Nga, hai tên lửa đã trúng mục tiêu, gây thiệt hại một phần cho cơ sở hạ tầng quân sự và làm bị thương một số binh sĩ.
Nga gọi đây là một "bước leo thang nguy hiểm" và tuyên bố đang chuẩn bị các hành động trả đũa. Bộ trưởng Ngoại giao Sergey Lavrov cảnh báo rằng các cuộc tấn công này sẽ không thể buộc Nga từ bỏ mục tiêu chiến lược ở Ukraine, bao gồm việc ngăn chặn nước này gia nhập NATO.
Donetsk và Kursk: Điểm nóng chiến sự
Trong khi các cuộc tấn công bằng UAV và tên lửa diễn ra trên không, giao tranh ác liệt vẫn tiếp tục trên mặt đất, đặc biệt tại khu vực Donetsk và Kursk. Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington, Nga đang đạt được những tiến bộ chiến thuật tại Donetsk, đe dọa các tuyến đường tiếp tế quan trọng của Ukraine. Tuy nhiên, các phòng tuyến của Ukraine vẫn được giữ vững ở mức độ nhất định.
Tại Kursk, Nga cáo buộc Ukraine tấn công hai phương tiện dân sự bằng UAV, khiến hai người thiệt mạng. Vụ việc đã được chính quyền Nga mở cuộc điều tra hình sự, cáo buộc Ukraine "khủng bố" nhằm vào thường dân. Đồng thời, Nga tiếp tục triển khai chiến dịch quân sự nhằm vào các vị trí của Ukraine ở khu vực này.
Mùa đông khắc nghiệt: Thử thách cho Ukraine
Mùa đông đang khiến cuộc chiến trở nên khốc liệt hơn. Các đợt tấn công liên tiếp của Nga đã gây tổn thất nghiêm trọng cho cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, đặt ra nguy cơ mất điện diện rộng trong những tháng lạnh giá. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến đời sống dân cư mà còn đe dọa năng lực kháng chiến của Ukraine.
Hỗ trợ từ phương Tây vẫn là một yếu tố sống còn đối với Ukraine. Tuy nhiên, sự thay đổi trong chính trị Mỹ, với việc Tổng thống đắc cử Donald Trump chuẩn bị nhậm chức vào tháng 1.2025, khiến Kiev đối mặt với sự bất định về mức độ hỗ trợ trong tương lai. Ông Trump từng đề xuất cắt giảm viện trợ quân sự cho Ukraine, điều này có thể làm suy yếu khả năng phòng thủ của nước này trong giai đoạn tiếp theo.
Nguy cơ xung đột hạt nhân
Những cuộc tấn công bằng UAV và tên lửa không chỉ làm gia tăng căng thẳng mà còn đặt ra nguy cơ xung đột hạt nhân. Tuần trước, Nga đã sửa đổi học thuyết hạt nhân, cho phép sử dụng vũ khí hạt nhân nếu một cuộc tấn công thông thường đe dọa nghiêm trọng đến chủ quyền hoặc lãnh thổ của nước này.
Việc Nga thử nghiệm tên lửa tầm trung có khả năng mang đầu đạn hạt nhân tại thành phố Dnipro của Ukraine càng làm tình hình trở nên phức tạp. Cuộc tấn công này dù không gây thiệt hại lớn, nhưng đã khiến NATO và Ukraine lo ngại về khả năng leo thang xung đột. Đại sứ NATO đã nhóm họp khẩn để tái khẳng định sự ủng hộ đối với Ukraine, trong khi kêu gọi tăng cường viện trợ quân sự, đặc biệt là tên lửa phòng không.
Thách thức chiến lược cho cả hai bên
Cả Nga và Ukraine đều đối mặt với những thách thức lớn trong việc duy trì đà tiến công và bảo vệ các mục tiêu chiến lược. Với Ukraine, việc sử dụng tên lửa ATACMS mang lại khả năng tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, nhưng nước này vẫn gặp khó khăn trong việc bù đắp tổn thất nhân lực trên chiến trường. Các nhà phân tích cảnh báo rằng nếu không giải quyết được vấn đề này, các tuyến phòng thủ của Ukraine có thể bị phá vỡ nhanh hơn.
Về phía Nga, các cuộc tấn công bằng UAV và tên lửa vào cơ sở hạ tầng của Ukraine đã làm suy yếu hệ thống phòng thủ của nước này, nhưng vẫn chưa đủ để tạo ra một thay đổi chiến lược rõ ràng. Hơn nữa, các cuộc phản công của Ukraine trên lãnh thổ Nga cho thấy Kiev sẵn sàng bất chấp mọi cảnh báo từ Moscow để duy trì áp lực.