Canada từ bỏ đàm phán thương mại với Trung Quốc

Trở thành quốc gia G7 đầu tiên đạt FTA với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới là mục tiêu chính sách lớn mà chính quyền Ottawa theo đuổi từ lúc Thủ tướng Justin Trudeau lên nắm quyền. Tuy nhiên quá trình đàm phán đình trệ đình trệ suốt hơn 1 năm và Ngoại trưởng Champagne đánh giá hoạt động này khó lòng khôi phục.

“Tôi không thấy tình hình hiện tại thích hợp để đàm phán diễn ra. Trung Quốc năm 2020 không phải Trung Quốc năm 2016”, Ngoại trưởng Champagne phát biểu trong cuộc phỏng vấn của nhật báo Globe and Mail.

Phát biểu trên thể hiện rõ thái độ cứng rắn với Trung Quốc - tương tự như Mỹ, Úc cùng nhiều nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) - sau khi nỗ lực ngoại giao xoa dịu căng thẳng thất bại.

Thủ tướng Trudeau vào tháng 9.2016 từng công du Trung Quốc. Vài tuần không lâu sau đó Thủ tướng Lý Khắc Cường sang thăm Canada để làm mới quan hệ đối tác ở nhiều lĩnh vực, trong đó cả quân sự (tập trận chung).

Kể từ đó, chính quyền Bắc Kinh thực hiện hàng loạt hành vi vi phạm nhân quyền nhằm vào người Duy Ngô Nhĩ cũng như làm xói mòn quyền tự trị của Hồng Kông khiến phương Tây - kể cả Canada - không hài lòng.

Ngoài ra, Trung Quốc còn bắt giữ hai công dân Canada là cựu nhân viên ngoại giao Michael Kovrig và doanh nhân Michael Spavor lấy lý do họ tham gia hoạt động gây nguy hại cho an ninh quốc gia – động thái đáp trả vụ bắt giữ bà Mạnh ở sân bay Vancouver cuối năm 2018.

Phía Mỹ cáo buộc bà Mạnh gian lận tài chính, vi phạm lệnh trừng phạt Iran ban hành bởi chính quyền Washington. Giám đốc tài chính Huawei đang cố gắng không bị dẫn độ sang Mỹ.

Ngoại trưởng Champagne cho biết: “Ưu tiên hàng đầu của chúng tôi là đưa hai công dân trở về. Mọi sáng kiến hay chính sách đưa ra năm 2016 với Trung Quốc đều cần được xem xét lại, dưới lăng ký Trung Quốc năm 2020”.

Bất chấp căng thẳng, Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại lớn thứ 2 của Canada sau Mỹ. Xuất khẩu Canada sang Trung Quốc trong 7 tháng đầu năm 2020 tăng 23,6% và nhập khẩu tăng 13,9%.

Cẩm Bình (theo SCMP)