Cần gỡ nút thắt, bình ổn thị trường vàng về lâu dài

Sau 3 tuần bán vàng theo hình thức mới tại 4 ngân hàng thương mại nhà nước và Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC), hiện giá vàng SJC đang cao hơn giá vàng thế giới khoảng 4 triệu đồng/lượng, thu hẹp đáng kể so với mức gần 20 triệu đồng thời gian trước.

Giá vàng miếng SJC ghi nhận phiên thứ 15 liên tiếp không có biến động. Trong khi đó, giá vàng nhẫn liên tục biến động tăng-giảm với biên độ lớn trong tuần qua, hiện thấp hơn vàng miếng khoảng 1,6 triệu đồng/lượng.

Giá bán vàng miếng SJC được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) bán trực tiếp cho 4 ngân hàng thương mại nhà nước và Công ty SJC là 75.980.000 đồng/lượng.

Giá vàng miếng SJC vẫn được các doanh nghiệp lớn niêm yết tại mức 74,98 - 76,98 triệu đồng/lượng (mua - bán), không thay đổi sau 14 phiên. Chênh lệch giữa 2 chiều mua - bán là 2 triệu đồng/lượng. So với giá đỉnh 92,4 triệu đồng/lượng ngày 10.5, giá vàng miếng hiện đã giảm hơn 15 triệu đồng mỗi lượng.

Trao đổi với Một Thế Giới về biện pháp bình ổn thị trường vàng của NHNN hiện nay, chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú cho rằng trong những ngày qua, giá vàng đã giữ ổn định liên tiếp nhiều ngày. NHNN đưa ra một số biện pháp cần thiết bình ổn, đây là chủ trương đúng đắn nhằm tăng cung cho thị trường vàng, việc này hoàn toàn trong khả năng của Nhà nước, hướng tới thực hiện chủ trương của Chính phủ, giảm sự chênh lệch giá với thế giới.

NHNN thực hiện bán vàng miếng trực tiếp đến người dân qua hệ thống các ngân hàng thương mại nhà nước và Công ty SJC đã giúp thị trường vàng đã hạ nhiệt. Thời gian tới, cần tiếp tục có các giải pháp đồng bộ quyết liệt để giảm bớt hiện tượng đầu cơ vàng, để có nguồn lực hướng tới các lĩnh vực thiết thực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

"Sự khéo léo của NHNN khi ấn định giá bán ra cho các ngân hàng nhà nước và Công ty SJC là giải pháp cần thiết để tạo nguồn cung nhanh nhất vàng miếng SJC và để hạ cơn sốt giá vàng hiện nay", vị chuyên gia này nhận định.

Theo ông Phú, giải pháp bán vàng miếng trực tiếp cho 4 ngân hàng và Công ty SJC để các đơn vị này bán vàng ra thị trường đã và đang kéo chênh lệch giá vàng trong nước gần sát giá thế giới. Tuy nhiên, về dài hạn, cần nghiên cứu xây dựng các chính sách thuế đối với vàng. Giải pháp căn cơ nhất là bỏ độc quyền vàng miếng, cho một số đơn vị vào nhập khẩu vàng miếng. Lúc đó, giá vàng miếng SJC sẽ ổn định một thời gian dài.

Trong khi đó, chuyên gia tài chính - TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng biện pháp NHNN bán vàng cho các ngân hàng trong ngắn hạn có thể bình ổn thị trường vàng nhưng về lâu dài thì giải pháp căn cơ vẫn là phải có một thị trường vàng tự do, tức là cần phải sửa Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng.

TS Hiếu hoan nghênh biện pháp NHNN triển khai phương án bán vàng trực tiếp cho 4 ngân hàng thương mại nhà nước (Vietcombank, BIDV, Vietinbank và Agribank) và Công ty SJC. "Hiện nay, nhóm Big4 và Công ty SJC đang đóng vai trò phân phối vàng chứ không phải kinh doanh vàng, còn NHNN định giá vàng. Thực tế, các ngân hàng này sẽ không tính lãi trên việc giao dịch, họ mua của NHNN thế nào sẽ bán theo giá đó. Trong bối cảnh này, các ngân hàng thực hiện được việc này là rất tốt, rất đáng hoan nghênh", ông Hiếu nói.

Theo TS Hiếu, để bình ổn thị trường vàng về lâu dài vẫn cần sửa Nghị định 24 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. NHNN hãy để cho các doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia nhập khẩu vàng. "Họ đáp ứng nhu cầu của thị trường bằng cách cung cấp vàng, tự do mua vàng, nhập khẩu vàng... Thương hiệu vàng SJC phải được hủy bỏ để cho tất cả sản phẩm vàng có sự cạnh tranh công bằng. Nếu còn giữ độc quyền vàng thì thị trường vàng vẫn rất chênh vênh", vị chuyên gia cho hay.

NHNN mới đây đã họp với doanh nghiệp kinh doanh vàng và các ngân hàng nhằm tiếp tục ổn định thị trường vàng sau khi giá vàng trong nước kéo sát giá thế giới. Các ngân hàng thương mại (NHTM) và doanh nghiệp đều đánh giá các biện pháp can thiệp quyết liệt của NHNN đã mang lại hiệu quả, thu hẹp được chênh lệch giá vàng miếng trong nước và thế giới theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và ý kiến của các cơ quan chức năng.

Các NHTM và doanh nghiệp cũng thừa nhận, nếu NHNN không can thiệp thị trường vàng, để giá chênh cao sẽ tác động tiêu cực như buôn lậu, trốn thuế, mất cân đối cán cân thanh toán, ảnh hưởng đến điều hành tỷ giá và vĩ mô.

Theo ông Nguyễn Thanh Tùng, Tổng giám đốc Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), thời gian tới Vietcombank tiếp tục tối ưu quy trình cung ứng vàng, bán vàng cho người dân. Trong đó sẽ tiếp tục đưa việc bán vàng lên app, thanh toán không dùng tiền mặt theo định hướng đảm bảo minh bạch và tiện lợi.

Theo quy định Nghị định 24, NNHN có trách nhiệm đầu mối thực hiện quản lý nhà nước về thị trường vàng. Việc điều hành thị trường vàng, cần căn cứ vào diễn biến bối cảnh trong nước, quốc tế, mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ, diễn biến kinh tế vĩ mô để quyết định thời điểm, mức độ, liều lượng can thiệp thị trường vàng phù hợp.

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng yêu cầu các đơn vị tiếp thu tối đa các ý kiến góp ý xác đáng của doanh nghiệp kinh doanh vàng và ngân hàng tham mưu đề xuất sửa đổi Nghị định 24. NHNN khẳng định có đủ quyết tâm, nguồn lực, công cụ để thực hiện các giải pháp phù hợp trước mắt và lâu dài để thị trường vàng phát triển ổn định theo nguyên tắc thị trường có sự quản lý của nhà nước.