Cam kết tăng mua nông sản Mỹ của Trung Quốc vấp phải nhiều hoài nghi

Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer cho biết, nền kinh tế châu Á sẽ mua thêm 16 tỉ USD nông sản Mỹ mỗi năm, nâng tổng kim ngạch nhập khẩu thường niên (của hai năm 2020 và 2021) lên ít nhất 40 tỉ USD. Phó chủ nhiệm Ủy ban Cải cách - Phát triển quốc gia Trung Quốc Ninh Cát Triết xác nhận cam kết nhưng không công bố số lượng cụ thể.

Thị trường phản ứng trái chiều trước thông tin trên: Đậu tương chốt phiên ở mức 9,075 USD/giạ - tăng 1%; thịt lợn nạc tăng 1,2%; mặt hàng bông lại giảm 0,6% xuống còn 66,8 cent/pound.

Giám đốc điều hành Hiệp hội Xuất khẩu đậu tương Mỹ Jim Sutter đánh giá thỏa thuận thương mại giúp cứu vớt ngành nông nghiệp sau 1 năm đầy bất ổn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều nghi ngờ xung quanh tính khả thi của thỏa thuận.

Cựu quan chức Bộ Nông nghiệp Mỹ Joseph Glauber lưu ý rằng các chi tiết trong thỏa thuận còn mơ hồ, khiến nông dân lúng túng không biết nên đầu tư vào loại nông sản nào.

Đạt tổng kim ngạch 40 tỉ USD ở thời điểm hiện tại cũng rất khó khăn. Chuyên gia Stephen Nicholson thuộc ngân hàng Rabobank đánh giá chỉ tiêu này khá lớn trừ phi giá cả từ nay đến năm 2021 có thay đổi. Lúc Mỹ xuất khẩu lượng nông sản tổng giá trị 29,6 tỉ USD sang Trung Quốc năm 2013, giá đậu tương cao đến hơn 14 USD/giạ.

Đậu tương là mặt hàng xuất khẩu chủ lực. Nếu Trung Quốc làm đúng cam kết thì khối lượng có khả năng đạt 53 triệu tấn.

Doanh nhân Richard Feltes thuộc công ty môi giới RJ O’Brien khuyến cáo tăng xuất sang Trung Quốc sẽ làm giảm lượng hàng cung cấp cho đối tác ở châu Âu và các nước khác, buộc họ tìm đến nguồn cung đậu tương Brazil.

Chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu gia cầm và trứng Mỹ Jim Sumner nhận định thỏa thuận thương mại đem lại cơ hội tăng kim ngạch cho ngành. Trung Quốc tháng trước vừa dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu gia cầm Mỹ ban hành năm 2015.

Về thịt lợn, đại học bang Iowa năm 2018 từng ước tính một khi thuế quan biến mất thì Trung Quốc có thể nhập đến hơn 8,9 tỉ USD mặt hàng này. Tuy nhiên Chủ tịch Gary Blumenthal thuộc tổ chức tư vấn World Perspectives cảnh báo tăng xuất khẩu đem lại nguy cơ siết chặt nguồn cung.

Cẩm Bình (theo Financial Times)