Bất an với Hồng Kông, giới siêu giàu Trung Quốc chuyển hướng sang Singapore

Một trong những chủ đề nhận được sự quan tâm nhiều nhất của giới siêu giàu Trung Quốc ở thời điểm hiện tại, và cũng là chủ đề được thảo luận trong cuộc gặp của khoảng hơn 80 những giám đốc và quản lý tài sản Trung Quốc mới đây tại khách sạn Shangri-La tại khu nghỉ dưỡng Sentosa ở Singapore, đó là: Hồng Kông đang dần mất đi vai trò và tầm quan trọng của mình cho Singapore trong vai trò điểm đến ưa thích của giới giàu có Trung Quốc. Về nhiều khía cạnh, Singapore đang dần trở thành một Hồng Kông mới của Trung Quốc.

Trước hết và quan trọng nhất đối với giới nhà giàu Trung Quốc, là việc xác định xem đâu là Thụy Sĩ của Đông Á. Trong suốt hàng thập kỷ qua, cả Hồng Kông lẫn Singapore đều được xem là những nơi trú ẩn an toàn và tiềm năng cho các khoản tài sản lớn của giới nhà giàu Trung Quốc nói riêng và Đông Á nói chung. Nhưng giờ đây, cán cân đã bắt đầu thay đổi. Theo đánh giá của công ty tư vấn Capgemini SE, giới nhà giàu Trung Quốc hiện đang kiểm soát khoảng 5,8 ngàn tỉ USD; gần một nửa trong số đó đã được chuyển ra nước ngoài. Đối với nhiều người, Singapore đang dần trở thành điểm đến được ưa chuộng hơn Hồng Kông, trước hết bởi khả năng phải đối mặt với bất kỳ một cuộc kiểm tra tài sản nào từ phía Bắc Kinh ở Singapore sẽ thấp hơn hẳn nếu so với Hồng Kông. Hầu hết các ngân hàng tư nhân ở Singapore sẽ không có nghĩa vụ cung cấp thông tin khách hàng, thậm chí sẵn sàng lờ đi trong những phi vụ nhạy cảm, trong khi đó khả năng làm điều tương tự của Hồng Kông đang ngày càng giảm đi do sự gia tăng kiểm soát của Bắc Kinh vài năm trở lại đây.

Chính giới nhà giàu Trung Quốc là những người cảm nhận rõ ràng hơn ai hết sự thay đổi của Hồng Kông trong những năm trở lại đây. Vào năm ngoái, Hồng Kông đã ký vào thỏa thuận minh bạch về thuế, trong đó có quy định các ngân hàng tại đặc khu này phải thông báo và cung cấp thông tin về khách hàng và tài khoản của họ cho cơ quan thuế Hồng Kông. Điều này cũng đồng nghĩa với việc các số liệu này sẽ được chuyển tới Bắc Kinh. Trong bối cảnh chiến dịch chống tham nhũng ở Trung Quốc vẫn chưa chính thức kết thúc, thì việc để lọt các thông tin về tài sản vào tay Bắc Kinh là điều đáng lo ngại với các cá nhân giàu có ở Trung Quốc. Singapore cũng đã ký những thỏa thuận tương tự, nhưng nó không có nghĩa vụ phải cung cấp các thông tin này cho Bắc Kinh như Hồng Kông.

Ông Xia Chun, giám đốc nghiên cứu của Noah Holdings Ltd có trụ sở tại Hồng Kông, cho biết: “Nhiều người giàu có ở đại lục nghĩ rằng Hồng Kông dù sao vẫn là một phần của Trung Quốc. Vì thế họ nghĩ rằng gửi tiền vào ngân hàng ở Hồng Kông thì cũng không khác gì việc gửi tiền ở Bắc Kinh”. Eva Law, người sáng lập QuỹHiệp hội các ngân hàng tư nhân, cho biết: “Nhiều ngân hàng ở Hồng Kông đang cố gắng đồng bộ hóa hệ thống của họ với các hệ thống ở đại lục để cải thiện hiệu suất dịch vụ. Điều này cũng có nghĩa là thông tin của khách hàng sẽ minh bạch hơn và đại lục có thể xác định các dòng vốn dễ dàng hơn. Chính phủ sẽ có thể truy cập vào tài khoản của bạn dễ dàng và nhanh chóng hơn, do đó cũng dễ điều tra và truy tìm hơn.”

Theo khảo sát của Capgemini SE, Hồng Kông hiện vẫn là một trong những điểm đến hàng đầu của các tài sản từ đại lục, bên cạnh Singapore và New York. Tuy nhiên, theo một cuộc khảo sát trong tháng 7năm ngoái, thì số người có thu nhập cao ở Trung Quốc xem Hồng Kông là nơi đầu tư hay gửi tiền ưa thích ở nước ngoài đã giảm từ mức 71% cách đây 2 năm xuống còn 53%. Trong khi đó, số người chọn Singapore lại tăng thêm 15% so với cách đây 2 năm. Xiao Xiao, giám đốc điều hành của Fortunes Capital, cho biết: “Singapore đang trở thành một Zurich của Đông Á”. Li Qinghao, đồng sáng lập NewBanker Tech Consulting, cho biết: “Chúng tôi cho rằng giờ đây Singapore chứ không phải Hồng Kông, mới là đầu cầu của đầu tư ở Trung Quốc ra bên ngoài”. Theo thống kê, khoảng 78% tổng tài sản trị giá 2.800 tỉ dollar Singapore (khoảng 1.900 tỉ USD) đang được quản lý tại Singapore là đến từ người gửi ở nước ngoài. Morgan Stanley, JPMorgan Chase & Co,… và các ngân hàng và quỹ đầu tư khác đều đang xây dựng mạng lưới quan hệ ngày càng sâu rộng ở Trung Quốc để thu hút thêm các khoản đầu tư và tiền gửi.

Trong vài năm trở lại đây, Trung Quốc đang ngày càng thắt chặt mối liên hệ và sự kiểm soát với Hồng Kông. Cách đây một năm, một nhân vật đối lập khá nổi tiếng ở Trung Quốc là Xiao Jianhua đã bị các cơ quan chức năng Trung Quốc bắt giữ tại một khách sạn ở Hồng Kông và đưa về đại lục xét xử. Ngay sau đó, sự kiểm soát các hoạt động tài chính ở Hồng Kông của Bắc Kinh ngày càng gia tăng, đặc biệt là sau khi cuộc chiến chống tham nhũng diễn ra ở đại lục. Guan Huanyu, chủ tịch tập đoàn Zhenghe Holdings có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết: “Thị trường và nền kinh tế Hồng Kông đang bị ảnh hưởng nặng nề từ đại lục, cả về chính trị, kinh tế lẫn tài chính.”

Thống kê của Ủy ban Chứng khoán Hồng Kông cho thấy, sự tăng trưởng trong hoạt động của các ngân hàng tư nhân của mình đang chậm lại. Mức tăng trưởng của các ngân hàng tư nhân Hồng Kông đạt khoảng 18% vào năm 2015, nhưng đã giảm xuống chỉ còn 10,7% vào năm 2016. Trong khi đó, Singapore đang ngày càng thu hút giới giàu có Trung Quốc hơn. Tiếng Quan thoại là 1trong 4ngôn ngữ chính thức ở quốc đảo này, Singapore cũng sở hữu các trường học và bệnh viện đẳng cấp quốc tế, các sòng bạc ở đây cũng là một trong những thứ góp phần thu hút khách du lịch và giới nhà giàu Trung Quốc. Trong nửa đầu năm 2017, du khách đến từ đại lục là những khách hàng tiêu thụ phần lớn hàng xa xỉ được bán tại Singapore. Bất động sản tại đảo quốc này cũng rẻ hơn nhiều nếu so với Hồng Kông. Tuy nhiên, hoạt động chủ yếu nhất vẫn là các khoản tiền gửi của giới nhà giàu Trung Quốc vốn rất lo ngại về sự an toàn tài sản của mình.