Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã phê duyệt vắc xin COVID-19 tăng cường được cập nhật từ Pfizer-BioNTech và Moderna nhắm mục tiêu biến phụ Omicron BA.4, BA.5 cũng như vi rút SARS-CoV-2 gốc.
Pfizer-BioNTech và Moderna có thể bắt đầu bán ra vắc xin mới trong vài ngày tới theo các khuyến nghị từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), nơi tổ chức một cuộc họp của các cố vấn chuyên gia vào ngày 1.9. Dưới đây là tất cả những gì bạn cần biết:
Ai nên nhận vắc xin COVID-19 mới?
Tất cả người từ 12 tuổi đã tiêm hai liều vắc xin ban đầu và những ai nhận mũi tăng cường ít nhất 2 tháng trở lên sẽ đủ điều kiện. Vắc xin mới của Pfizer-BioNTech được phép sử dụng cho những người từ 12 tuổi trở lên, trong khi vắc xin mới của Moderna dành cho người từ 18 tuổi.
Các quan chức y tế của chính phủ Mỹ cho biết cần phải sử dụng vắc xin COVID-19 tăng cường vì khả năng miễn dịch suy giảm theo thời gian và vắc xin sẽ giúp ngăn ngừa bệnh hiểm nghèo cũng như tử vong. Họ nói rằng những người trẻ tuổi có thể được hưởng lợi vì các quan chức tin vắc xin mới có thể giúp ngăn ngừa tình trạng COVID-19 dai dẳng, liên quan đến một loạt các triệu chứng suy nhược có thể kéo dài trong nhiều tháng.
Một số chuyên gia không mong đợi các vắc xin mới sẽ thay đổi cuộc chơi và kêu gọi các quan chức y tế công cộng không phóng đại lợi ích của chúng.
Tiến sĩ William Schaffner, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt (Mỹ) và là cố vấn của CDC, nói cơ quan này nên đưa ra quyết định chính xác ai là người nên tiêm vắc xin mới.
Trong khi FDA cho biết các loại vắc xin cập nhật nên được tiêm sau khi nhận mũi tăng cường hoặc nhiễm SARS-CoV-2 ít nhất 2 tháng trước đó, nhiều chuyên gia tin rằng khoảng thời gian như vậy là quá ngắn.
John Moore, giáo sư vi sinh vật học và miễn dịch học tại Đại học Y Weill Cornell ở thành phố New York (Mỹ), nhận xét: “Đáng lẽ phải là ít nhất 4 tháng và nhiều nhà miễn dịch học nghĩ sẽ hạnh phúc hơn nếu là 6 tháng”.
John Moore cho biết việc nhận mũi tăng cường sẽ khôi phục kháng thể về mức độ cũ của một người sau khi tiêm vắc xin hoặc nhiễm SARS-CoV-2.
Nếu mức độ kháng thể tương đối cao khi một người được tiêm mũi tăng cường khác thì có thể ảnh hưởng đến tác dụng của vắc xin, ông nói.
Dữ liệu ra sao?
FDA cho biết việc đưa ra quyết định của họ dựa trên dữ liệu từ các thử nghiệm trên người về vắc xin lưỡng trị nhắm đến chủng SARS-CoV-2 gốc cũng như các biến thể sau đó, bao gồm cả Omicron BA.1 chiếm ưu thế trong mùa đông vừa qua.
Pfizer và Moderna cũng trình bày dữ liệu về vắc xin tăng cường nhắm BA.4, BA.5 từ các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và động vật.
Vì vắc xin đặc trị biến thể phụ BA.5 vẫn đang lưu hành rộng rãi nên nó có thể thành công hơn trong việc ngăn ngừa nhiễm vi rút so với những vắc xin nhắm vào chủng SARS-CoV-2 ban đầu.
"Đó là điều tôi mong muốn, nhưng chúng tôi không biết liệu nó có được hiện thực hóa hay không", theo Tiến sĩ Eric Topol, chuyên gia về gien và là giám đốc Viện Dịch thuật Nghiên cứu Scripps ở bang California (Mỹ).
Ông nói vắc xin mới có thể sẽ hiệu quả chống lại BA.4.6, biến số phụ Omicron mới hơn đang gây gia tăng số ca COVID-19 ở Mỹ.
Chính phủ Mỹ đã mua 175 triệu liều vắc xin COVID-19 tăng cường trong nỗ lực ngăn chặn những tác động tồi tệ nhất nếu dịch bùng phát khi các trường học mở cửa trở lại và người dân dành nhiều thời gian hơn trong nhà khi thời tiết lạnh hơn.
Vào tháng 6, FDA đã yêu cầu các nhà sản xuất vắc xin điều chỉnh các mũi tiêm nhắm phụ BA.4, BA.5 và cho biết sẽ không yêu cầu các nghiên cứu thử nghiệm các mũi tiêm ở người để cấp phép, tương tự như cách xử lý các thay đổi hàng năm với vắc xin cúm.
BA.4 và BA.5 đang gây ra sự gia tăng các ca nhiễm SARS-CoV-2 gần đây trên toàn thế giới. BA.5 hiện chiếm hơn 88% các ca COVID-19 mới ở Mỹ.
Ban cố vấn vắc xin của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) họp vào ngày 1.9 để đưa ra các khuyến nghị về việc sử dụng các vắc xin được thiết kế lại mà Giám đốc Rochelle Walensky sẽ xem xét trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
Pfizer cho biết sẽ sẵn sàng vận chuyển vắc xin COVID-19 mới ngay sau khi được cấp phép theo quy định. Cụ thể hơn, Pfizer đã sẵn sàng cung cấp vắc xin vào tháng 9 theo thỏa thuận trị giá 3,2 tỉ USD với chính phủ Mỹ cho 105 triệu liều, gồm cả các mũi tiêm được điều chỉnh nhắm Omicron theo yêu cầu.
"Sau khi nhanh chóng mở rộng quy mô sản xuất, chúng tôi có thể bắt đầu phân phối ngay lập tức vắc xin Omicron BA.4/BA.5 lưỡng trị nếu được phê duyệt", Giám đốc điều hành Pfizer - Albert Bourla tuyên bố.
Moderna cũng đang tăng cường sản xuất vắc xin nhắm mục tiêu BA.4 và BA.5 để sẵn sàng giao hàng vào tháng 9. Trong các thử nghiệm trên người và tiền lâm sàng, hai mũi vắc xin tăng cường của Moderna nhắm BA.1 cũng như BA.4, BA.5 cho thấy khả năng trung hòa mạnh mẽ so với liều tăng cường chống lại chủng SARS-CoV-2 ban đầu, công ty cho biết.